Son dövrlər ev sahibi olmaq xeyli çətinləşib. İpoteka kreditləri əlçatan deyil. Yüksək faizlər və aylıq ödənişlər səbəbindən 600-800 manat maaş alan şəxslərin mənzil sahibi olması demək olar ki, mümkünküz hala çevrilib.
Belə vəziyyətdə vətəndaşların rahat mənzil əldə edə bilməsi üçün dövlət hansı addımları ata bilər?
1xeber.media xəbər verir ki,Globalinfo.az-a danışan iqtisadçı alim Altay İsmayılov bildirib ki, 600-800 manat manat kifayət qədər aşağı göstəricidir.
Onun sözlərinə görə, xüsusən də ailədə yalnız bir nəfər işləyirsə və bu qədər əməkhaqqı alırsa, həmin gəlirlə mənzil ehtiyacını qarşılamaq mümkün görünmür:
“Azərbaycanda orta aylıq gəlir təxminən 1000 manatdır. Əgər ailədə iki nəfər çalışırsa, ümumi gəlir 2000 manata yaxınlaşa bilər. Lakin bu halda belə, mənzil almaq imkanları məhdud qalır. Xarici təcrübəyə baxsaq görərik ki, orada da çox aşağı gəlirli insanlar ev sahibi ola bilmirlər. Yəni əsas problem ipoteka şərtlərində deyil, gəlir səviyyəsinin aşağı olmasındadır. Azərbaycanda da eyni məsələ müşahidə olunur. Mənzil almağın əsas maneəsi əhalinin real gəlirinin aşağı olmasıdır. Buna görə də ilk növbədə gəlirlərin artırılması vacibdir”.
A.İsmayılov əlavə edib ki, ipoteka mexanizmlərində müəyyən dəyişikliklər də mümkündür:
“Məsələn, hazırda təqdim edilən ipoteka kreditlərinin məbləği Bakı şəhərində ev almaq üçün kifayət etmir. Bu məbləğə yenidən baxıla, faiz dərəcələri aşağı salına bilər. Həmçinin sosial evlər layihəsinin əhatə dairəsi genişləndirilə bilər. Dünyanın bir çox ölkəsində bu model uğurla tətbiq olunur. Sosial evlərin sayını artırmaq, onları daha əlçatan qiymətlərlə tikmək və aşağıgəlirli təbəqənin istifadəsinə vermək mümkündür”.
Altay İsmayılov deyib ki, ölkədə böyük problem olan çıxarışsız evlər məsələsinə də diqqət yetirilməlidir:
“Hazırda yüz minlərlə evin “kupça”sı yoxdur. Banklar üçün bu, risk yaratsa da, müəyyən addımların atılması mümkündür. Əgər evin təsdiqləyici sənədləri mövcuddursa, həmin mənzillərə də ipoteka kreditlərinin verilməsi mexanizmi işlənə bilər. Bu yanaşma minlərlə mənzilin ipoteka bazarına daxil olmasına imkan verər”.
Son olaraq iqtisadçı alim vurğulayıb ki, Azərbaycanda mənzil probleminin əsas səbəbi vətəndaşların gəlir səviyyəsinin aşağı olmasıdır:
“Gəlirlərin artırılması, ipoteka şərtlərinin yumşaldılması və sosial evlər layihəsinin genişləndirilməsi ilə insanların ev sahibi olmaq imkanları daha da yaxşılaşa bilər”.
