Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Çinə son səfəri, təkcə iki ölkə arasında münasibətlər kontekstində deyil, həm də qlobal geosiyasi proseslər fonunda diqqət çəkdi. Dövlət başçısının Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) yüksək səviyyəli tədbirində xüsusi qonaq kimi iştirakı, Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda artan rolunun daha bir göstəricisi kimi dəyərləndirilir.
Analitiklərin fikrincə, yeni dünya düzəninin formalaşdığı bir vaxtda belə səfərlərin arxa planı və nəticələri təkcə diplomatik jestlərlə məhdudlaşmır.
Bu zirvə görüşü Azərbaycan üçün hansı strateji imkanları açdı? Çinin və digər aparıcı ölkələrin iştirakı ilə baş tutan tədbir Cənubi Qafqaza nə vəd edir?
1xeber.media xəbər verir ki,Globalinfo.az-a danışan Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədri Arzu Nağıyev deyib ki, Prezident İlham Əliyev və birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın Çinə səfəri mühüm əhəmiyyət daşıyır:
“Bütün prosesləri izlədikdə Azərbaycan rəhbərliyinə olan münasibətin səviyyəsi bir daha aydın şəkildə görünür. Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı (ŞƏT) bu gün Qərbin təsirinə alternativ güc platformasına çevrilib. Burada Çin, Hindistan, İran, Rusiya və Türkiyə kimi güclü ölkələr təmsil olunur. Azərbaycanın bu mərkəzlərlə yaxın əlaqələri ölkənin xarici siyasət kursunu daha da gücləndirir.
Prezident İlham Əliyevin paradda xüsusi qonaq qismində iştirakı ölkəmizin aparıcı güc mərkəzləri ilə əməkdaşlıq səviyyəsini nümayiş etdirdi. Bu, heç də Qərblə münasibətlərdə problem yaratmaq məqsədi daşımır. Əksinə, rəsmi Bakı balanslaşdırılmış siyasət çərçivəsində həm Qərb, həm də Şərqlə münasibətlərini inkişaf etdirməkdə maraqlıdır. Azərbaycan hələ ŞƏT-ə üzv olmasa da, bəzi dairələrin bu prosesə maneə yaratmağa çalışdığı görünür. Məsələn, Hindistanın müəyyən addımları buna misal ola bilər. Lakin Çin tərəfinin verdiyi açıq və müsbət bəyanatlar Azərbaycanın təşkilatla əməkdaşlığı üçün ciddi stimul yaradır. Bu, ölkənin bütün sahələrdə – iqtisadi, siyasi və mədəni – manevr imkanlarını artıracaq”.
Deputat əlavə edib ki, Çin kimi böyük gücün yüksək səviyyəli tədbirində Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq arenada xüsusi qonaq kimi təqdim olunması, onun qütblərarası “körpü”, qeyri-blok siyasətinin lideri kimi tanınması Azərbaycanın apardığı daxili və xarici siyasətin beynəlxalq miqyasda yüksək qiymətləndirildiyini göstərir:
“Bu səfərdə iqtisadi məsələlərə dair də mühüm razılaşmalar əldə olundu. Sərmayələrin cəlbi, logistika imkanlarının genişləndirilməsi, Cənubi Qafqazda Azərbaycanın lider rolunun təsdiqlənməsi, yeni dünya düzənində Şərq platformasında ölkəmizin yerinin möhkəmlənməsi və balanslaşdırılmış xarici siyasət kursunun uğurları özünü göstərdi.
Strateji tərəfdaşlıq münasibətləri də dərinləşməyə başlayıb. Orta Dəhliz layihəsi çərçivəsində əməkdaşlığın genişlənməsi, “Bir kəmər, bir Yol” təşəbbüsündə Azərbaycanın rolunun artması, Bakı–Tbilisi–Qars dəmir yolunun inkişaf etdirilməsi, Çinin Avropaya yüklərinin Gürcüstan və ya alternativ yollarla çatdırılmasında Ələt limanının əhəmiyyətinin artması, burada iri logistik şirkətin qurulması, Zəngəzur dəhlizinin açılması və regional daşımaların inkişafı üçün yeni sərmayə imkanlarının yaranması bu səfərin real nəticələridir”.
A.Nağıyev qeyd edib ki, Azərbaycan liderliyinin yüksək səviyyədə tanınması həm də Cənubi Qafqazda sülh və kommunikasiyaların açılması prosesinə dəstək verir:
“Bu, Ermənistanın Qərbə meyillənməsinə qarşı bir növ geosiyasi balans rolunu oynayır və regionun yalnız bir güc mərkəzinə bağlı qalmamasını təmin edir. Bütün dünya Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin necə davam edəcəyini izləyirdi. Sammit başa çatdıqdan sonra Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin verdiyi bəyanat da diqqət çəkdi. O, “biz münasibətlərin daha da müsbət istiqamətdə inkişaf etməsini istəyirik və bu, belə də olacaq”, – deyə, bildirdi. Bu, onu göstərir ki, Moskva Bakının mövqeyini və ünvanladığı sualları ciddiyə almalı və cavab verməyə hazır olmalıdır”.
