BMT-nin 18 dekabr 2007-ci il tarixli qərarı ilə 2 aprel - Dünya Autizm Məlumatlandırma Günü kimi təsis edilib. Bu günün qeyd edilməsində məqsəd əhali arasında autizm haqqında maarifləndirməni artırmaq və autizmli insanların həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına kömək etməkdir.
2021-ci il məlumatlarına görə, dünya üzrə təxminən 61,8 milyon insan autizmlidir ki, bu da hər 127 nəfərdən birində bu sindorum müşahidə olunduğunu deməyə əsas verir.
Autizmin yayılması bölgələr və ölkələr üzrə fərqlilik göstərir. Məsələn, ABŞ-da 2023-cü il məlumatlarına əsasən, hər 36 uşaqdan birinə autizm diaqnozu qoyulur. Asiya ölkələrində isə yayılma fərqlidir, məsələn, Çində autizmin yayılma göstəricisi 2,6% təşkil edir.
Ənənəvi olaraq, autizmin oğlanlarda qızlara nisbətən daha çox rast gəlindiyi bildirilir, bəzi tədqiqatlar bu nisbətin 4:1 olduğunu göstərir. Lakin son araşdırmalar bu fərqin daha az ola biləcəyini, hətta 3:1 və ya 2:1 nisbətində olduğunu sübut edir.
Autizmin diaqnozu və erkən müdaxiləsi uşaqların inkişafında mühüm rol oynayır. ABŞ-da autizm diaqnozu üçün orta yaş 5-dir, lakin bu, bölgələr və sosial-iqtisadi amillərə görə dəyişə bilər.
Modern.az Azərbaycanda autizm diaqnozu qoyulan uşaqlarını sayını öyrənmək üçün Dövlət Statistika Komitəsi ilə əlaqə saxlayıb.
Qurumdan sorğumuza cavab olaraq bildirilib ki, Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən 2024-cü ilin əvvəlinə ölkənin tibb müəssisələrində uşaq autizmi diaqnozu ilə 611-i qız, 2401-i oğlan olmaqla ümumilikdə 3012 uşaq qeydiyyatda olub.
Qeyd edək ki, Nazirlər Kabinetinin 2015-ci il 30 dekabr tarixli 413 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Əlilliyi və sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun müəyyən olunması meyarlarına dair Əsasnamə”nin 3,1,7-ci bəndində autizm sindromuna görə uşaqların sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun müəyyən olunması öz əksini tapıb.
