ABŞ-da 340,000-dən çox insan üzərində aparılan araşdırma, soyuqdəymələrə səbəb olan herpes simplex virus tip 1 (HSV-1) ilə yoluxma ilə Alzheimer xəstəliyinin inkişaf riskinin artması arasında potensial əlaqə tapdı.
1xeber.media xəbər verir ki, bu barədə işin nəticələri BMJ Open jurnalında dərc olunub.
Əldə edilən məlumatlara görə, HSV-1 ilə yoluxmuş insanlar, bu infeksiya ilə qarşılaşmayanlarla müqayisədə, Alzheimer xəstəliyinə 80% daha çox diaqnoz qoyulur. Qeyd edək ki, infeksiyadan sonra antiviral dərmanların istifadəsi demensiyanın inkişaf riskini təxminən 17% azaldır.
Bundan əlavə, tədqiqatçılar Alzheimer xəstəliyi ilə varicella-zoster virusu və sitomeqalovirus da daxil olmaqla, herpes viruslarının digər növləri arasında korrelyasiya tapdılar. Bu təsirin dəqiq mexanizmləri hələ aydınlaşdırılmayıb, lakin belə bir fərziyyə var ki, viruslar beyində iltihabi prosesləri təhrik edir və Alzheimer xəstəliyində beynin təsirlənmiş sahələrinə xas olan xüsusi zülal olan beta-amiloidin yığılmasına kömək edir.
Müəlliflər vurğulayırlar ki, tədqiqatın müşahidə xarakterinə və səbəb-nəticə əlaqəsinin birbaşa sübutunun olmamasına baxmayaraq, əldə edilən nəticələr demens riskini azaltmaq üçün bir üsul kimi herpes infeksiyalarının profilaktik tədbirlərinin və vaxtında müalicəsinin vacibliyini vurğulayır.
2025-ci ilin mart ayında herpes simplex virusunun burun boşluğundan beyinə daxil ola biləcəyi təsdiqləndi. Siçan modeli üzərində aparılan təcrübələr göstərdi ki, HSV orqanizmin təbii müdafiəsini dəf edə bilir, sinir toxumasının iltihabına, koqnitiv funksiyaların (yaddaşın) pisləşməsinə, hərəkət koordinasiyasının pozulmasına və narahatlıq səviyyəsinin artmasına səbəb olur.
