Bu gün, iyunun 23-də Bakı Hərbi Məhkəməsin Araik Harutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan, Davit İşxanyan, David Babayan, Levon Mnatsakanyan və digərlərinin çoxcildli cinayət işi üzrə araşdırmalar davam etdirləcək. Hakim Zeynal Ağayevin sədrliyi, hakimlər Anar Rzayev və Camal Ramazanovun iştirakı ilə keçirlən proses Azərbaycanın müstəqillik tarixində ən böyük ədalət tələbidir. İstintaqda 531 mindən çox Azərbaycan vətəndaşı zərərçəkmiş kimi tanınıb. İbtidai istintaq çərçivəsində 1389 ayrı-ayrı cinayət işi bir icraata birləşdirilib, 2548 epizod üzrə ittihamlar sübuta yetirilib. Bu faktlar Ermənistan ordusunun Qarabağda sistematik şəkildə insanlıq əleyhinə cinayətlər törətdiyini ortaya qoyub.
1xeber.media xəbər verir ki, Bakı Məhkəmə Kompleksində keçirilən prosesdə Ermənistan silahlı qüvvələri və qanunsuz silahlı birləşmələr tərəfindən törədilən cinayətlərdə ittiham olunan 15 nəfər müttəhimlər kürsüsünə çıxarılıblar. Ötən prosesdə Azərbaycanın işğal altında olmuş ərazilərində hərbi cinayətlərdə və beynəlxalq hüququn pozulmasında ittiham olunan Ermənistan silahlı qüvvələrinin general-mayoru, qondarma rejimin "ordu komandanının birinci müavini" olmuş David Manukyanın dindirilməsi davam etdirilib.
Dövlət ittihamçısı Vüsal Abdullayevin suallarını cavablandıran David Manukyan, işğal dövründə minalama işləri ilə bağlı maraqlı detallar açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, ərazilərin minalanması əməliyyatları yuxarı komandanlığın yazılı əmrləri əsasında aparılıb. O etiraf edib ki, mina xəritələri və formulyarları bir neçə nüsxədə hazırlanır, aidiyyəti strukturlara göndərilir və bu proses ciddi nəzarət altında həyata keçirilirdi. Bu, Ermənistan tərəfinin illərlə "xəritələr itib" bəhanəsini təkzib edən mühüm ifadələrdən biridir.
Prokurorun digər suallarını cavablandırarkən David Manukyan bildirib ki, Xankəndidəki "Cəsurlar dəstəsi" Ermənistan Müdafiə Nazirliyi tərəfindən formalaşdırılıb və bu struktur birbaşa rəsmi İrəvanın tabeçiliyində olub. O, həmçinin döyüşlərdə iştirak edən xarici vətəndaşların kimliyini yoxlamaq səlahiyyətinin olmadığını, onlara nəzarət etmədiyini iddia edib. Əsir və girovların qul kimi işlədilməsi, işgəncəyə məruz qalması ilə bağlı suallara cavab verərkən isə deyib ki, özü heç bir zorakılığın şahidi olmayıb.
Bu ifadə məhkəmə zalında çaşqınlıq doğurub, çünki həmin dövrdə mülki əhaliyə və əsirlərə qarşı törədilən ağır cinayətlərin sübutları mövcuddur.
Məhkəmə prosesində Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri David Tonoyanın 2019-cu ildə ABŞ-da səsləndirdiyi bəyanatlar da tədqiq edilib. David Tonoyan həmin videomaterialda açıq şəkildə bildirir: "Sülh müqabilində ərazi vermək olmaz. Biz yeni müharibə ilə yeni ərazilər əldə edəcəyik". Bu, Ermənistanın sülh istəmədiyini, əksinə hücum siyasəti yürütdüyünü təsdiqləyən açıq etiraf idi. Bundan başqa, məhkəmədə qondarma rejimin "qərargah rəisinin müavini" Kamo Vardanyanın imzaladığı 25 sentyabr 2020-ci il tarixli gizli əmr elan edilib. Sənəddə Azərbaycanın Gəncə, Mingəçevir, Bərdə və digər şəhərlərinin artilleriya zərbələri ilə vurulması tapşırılırdı. Burada konkret raket növləri, atəş mövqeləri və döyüş sursatlarının həcmi də göstərilib. Kamo Manukyan bu əmr barədə ilk dəfə istintaq zamanı xəbər tutduğunu iddia etsə də, onun tutduğu vəzifə bu bəyanatı şübhə altına alır. Təqsirləndirilən şəxs 2020-ci ilin sentyabrında Ermənistan tərəfindən hərbi təxribatların törədilməsindən xəbərsiz olduğunu desə də, mövcud sənədlər əksini sübut edir. Kamo Manukyan həmçinin etiraf edib ki, qondarma rejimin silah-sursat, texnika və canlı qüvvə təminatı bilavasitə Ermənistan tərəfindən həyata keçirilib. Hətta ehtiyatlar tükəndikdə, bütün təminatlar İrəvandan göndərilib. Azərbaycan şəhərlərinin "İsgəndər M" və "Toçka U" raketləri ilə vurulması barədə əmrin kim tərəfindən verilməsindən xəbərsiz olduğunu iddia edən Kamo Manukyan bildirib ki, qondarma rejimin ordusunun silah arsenalında bu tip raketlər olmayıb. Lakin bu bəyanat Ermənistanın birbaşa müharibəyə cəlb olunması faktını dəyişmir. Beləliklə, məhkəmənin araşdırmaları Ermənistan rəhbərliyinin planlı şəkildə müharibə cinayətləri törətdiyini və Azərbaycanın mülki əhalisinə qarşı hücum əmrləri verdiyini ortaya qoyur.
Qeyd edək ki, Ermənistan dövlətinin, onun dövlət qurumlarının vəzifəli şəxslərinin, hərbi qüvvələrinin və qanunsuz silahlı birləşmələrin bilavasitə rəhbərliyi və iştirakı, şifahi-yazılı qaydada verdiyi tapşırıq, göstəriş və təlimatları, maddi, texniki, şəxsi heyətlə verdiyi dəstəyi, mərkəzi qaydada idarəçiliyi əsasında, eləcə də ciddi nəzarəti altında Azərbaycan ərazisində daxili və beynəlxalq hüquq normalarına zidd şəkildə, Azərbaycana hərbi təcavüz etmək məqsədilə yaradılmış, həmçinin Köçəryan Robert Sedraki, Sarkisyan Serj Azati, Manukyan Vazgen Mikaeli, Sarkisyan Vazgen Zaveni, Babayan Samvel Andraniki, Balasanyan Vitali Mikaeli, Balayan Zori Hayki, Ohanyan Seyran Muşeqi, Qaramyan Arşavir Surenoviç, Melkonyan Monte Çarlz və digərlərinin rəhbərliyi, bilavasitə və dolayı iştirakları ilə Ermənistan dövləti, o cümlədən sözügedən cinayətkar birlik tərəfindən aparılan təcavüzkar müharibənin gedişində törədilmiş çoxsaylı cinayət faktlarına dair cinayət işi üzrə erməniəsilli 15 təqsirləndirilən şəxs ittiham edilir. Onlara qarşı Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama, başlama və aparma), 102 (beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə və ya təşkilatlara hücum etmə), 103 (soyqırımı), 105 (əhalini məhvetmə), 106 (köləlik), 107 (əhalini deportasiya etmə və ya məcburi köçürmə), 109 (təqib), 110 (insanları zorakılıqla yoxa çıxarma), 112 (beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdan məhrumetmə), 113 (işgəncə), 114 (muzdluluq), 115 (müharibə qanunlarını və adətlərini pozma), 116 (silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar hüquq normalarını pozma), 118 (hərbi soyğunçuluq), 120 (qəsdən adam öldürmə), 192 (qanunsuz sahibkarlıq), 214 (terrorçuluq), 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə), 218 (cinayətkar birlik (təşkilat) yaratma), 228 (qanunsuz olaraq silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı, partlayıcı maddələr və qurğular əldə etmə, başqasına vermə, satma, saxlama, daşıma və gəzdirmə), 270-1 (aviasiya təhlükəsizliyinə təhdid yaradan əməllər), 277 (dövlət xadiminin və ya ictimai xadimin həyatına sui-qəsd etmə), 278 (hakimiyyəti zorla ələ keçirmə və onu zorla saxlama, dövlətin konstitusiya quruluşunu zorla dəyişdirmə), 279-cu (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələri və qrupları yaratma) və digər maddələri ilə ittiham irəli sürülüb.
