Son aylar dolların kəskin bahalaşacağı, devalvasiya olacağı haqda bədbin proqnozlar verilirdi. Bunun fonunda qəfil dünyada şok yaradan xəbər yayıldı. Dollarım kursunda dəyişiklik olacağı, ucuzlaşdığı deyildi.
Bunun səbəbi elə bu valyuta növünün mənsub olduğu ölkə – Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ) ilə bağlı olduğu deyilir.
Bildirilir ki, Donald Trampın tarif siyasətini inkar etməsindən sonra ABŞ dolları ucuzlaşmağa başlayıb. Amerikada dolların ucuzlaşması Azərbaycanda müzakirələrə səbəb olub.
Maraqlıdır, bu, ölkədə devalvasiya narahatlığına və riskinə son qoydumu?
Globalinfo.az-a danışan sabiq maliyyə naziri Fikrət Yusifov deyib ki, Tramp dəfələrlə Amerika istehsalını canlandırmaq və xarici malların idxalının qiymətini qaldırmaq niyyətini bəyan edib.
Onun sözlərinə görə, Donald Tramp Meksikadan idxal olunan məhsullara 25 faizdən 100 faizə qədər, Çində istehsal olunan mallara 60 faiz, digər ölkələrdən idxal olunacaq məhsullara isə 20 faiz rüsumun tətbiq ediləcəyini bəyan edib:
“Tramp aşağı tariflərin tətbiq ediləcəyi ölkələr sırasında Cənub-Şərqdə əsas üstünlüyü Vyetnama verir. O hesab edir ki, Vyetnam Çini müəyyən bir səviyyədə əvəzləmək üçün ən yaxşı seçimdir. ABŞ üçün Vyetnamı digər regional rəqiblərdən, o cümlədən Hindistandan fərqləndirən bir sıra üstünlükləri mövcuddur. Birpartiyalı avtoritar dövlət kimi Vyetnam biznesə daha əlverişli mühit yaratmaq üçün tənzimləmə siyasətini tez bir zamanda dəyişdirə bilir. Bundan əlavə, ölkənin coğrafi mövqeyi çox əlverişlidir. Dünyanın ən işlək 50 limanından üçü Vyetnamın ərazisində yerləşir. Digər tərəfdən isə Çin Vyetnamın əsas qonşusudur ki, bu da iki ölkə arasında ticarət və loqistikanı asanlaşdırir. Vyetnam Cənub-Şərqi Asiyada Sinqapurla birlikdə yeganə ölkədir ki, Avropa İttifaqı ilə azad ticarət razılaşması var”.
Sabiq nazir deyib ki, Trampın tarif siyasəti ilə bağlı seçki öncəsi səsləndirdiyi təkliflərin hamısı real görünmür:
“Tramp gerçəkdən öz ölkəsinin iqtisadiyyatında yeni uğurlara imza atmaq istəyir və heç şübhəsiz ki, bir çox sahələrdə də uğur qazana biləcək. Ancaq onun seçki öncəsi neftin qiymətləri və tarif siyasəti ilə bağlı sələndirdiyi bəzi fikirlər bu gün dünyada baş verən iqtisadi proseslərə o qədər də uyğun deyil. Bu səbəbdən həmin təkliflərin hamısının olduğu kimi reallaşdırılması mümkün deyil. Dolların ucuzlaşmasına gəlincə isə Donald Tramp bunun tərəfdarı olub, lakin indi o buna nə qədər nail ola biləcək, bu, sualdır. Biz yaxın aylarda bunu görə biləcəyik. Güman edirəm ki, Tramp bu kursu davam etdirməkdən əl çəkən deyil. Ancaq dövrün reallıqları ona bu yolda nə qədər yardımçı ola biləcək – bunu indidən demək çətindir”.
Fikrət Yusifov deyib ki, 2025-ci ilin sonuna kimi, Azərbaycanda dollarla bağlı dəyişiklik olmayacaq:
“Azərbaycan manatına gəlincə isə, bizim milli valyutamız 2016-cı ilin əvvəlindən öz sabit kursunu qoruyub saxlayır. Bu müddət ərzində ABŞ dolları nə qədər bahalanıb ucuzlaşsa da, bunun manatın məzənnəsinə heç bir aidiyyəti olmadı. Çünki manatın məzənnəsini bazar deyil, Mərkəzi Bank tənzimləyir. İnanaq ki, milli valyutamızın məzənnəsində bu ilin sonuna qədər heç bir dəyişiklik baş verməyəcək”.
