Azərbaycan xalqı əlamətdar hadisənin – Vətən müharibəsində qazandığımız Zəfərin 5- ci ildönümü ərəfəsindədir. Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli siyasi kursunun təntənəsinə, xalqımızın milli iradəsinin təcəssümünə və dövlətimizin qüdrətinin ifadəsinə çevrilən bu şanlı Zəfər haqqında bütün zamanlarda söz açmağa ehtiyac duyulacaq.
Çünki Vətən müharibəsindəki Zəfər yalnız bu günümüzü deyil, həm də gələcəyimizi işıqlandıran mühüm hərbi-siyasi hadisəsdir. Torpaqlarımızın işğal altında olması çağdaş beynəlxalq münasibətlər sisteminin ən böyük ədalətsizliklərindən biri idi. 1993-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən Azərbaycan ərazilərinin işğaldan dərhal və qeyd şərtsiz azad edilməsi ilə bağlı 4 qətnamə qəbul edilmişdi. Qarabağ probleminin nizama salınması məqsədilə ATƏT-in Minsk qrupu yaradılmışdı. Lakin beynəlxalq təşkilatlar və Minsk qrupu Azərbaycanın maraqlarını müdafiə edən hüquqi tələblərə tamamilə laqeyd yanaşdılar. İşğal siyasətinə son qoyulması və BMT TŞ- nin məlum 4 qətnaməsinin yerinə yetirilməsi üçün bir dəfə də olsun Ermənistana təzyiq göstərilmədi. Bu baxımdan Vətən müharibəsindən sonra ortaya çıxan həqiqətlərdən biri odur ki, problemin nizamlanması ilə məşğul olanlar əslində bu məsələnin dondurulmuş vəziyyətdə qalmasına çalışıblar və düşünüblər ki, zaman keçdikcə, nəsillər dəyişdikcə, Azərbaycan xalqı reallıqla barışacaq.
Lakin yanılırdılar. Qarabağ probleminin həlli istiqamətində xalqımızın Ulu Öndəri Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi qətiyyətli siyasi kurs sonrakı dövrdə möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən layiqincə və uğurla davam etdirildi. Azərbaycanın inkişafı, beynəlxalq mövqelərini gücləndirməsi, hərbi qüdrətini artırması ölkəmizə mühüm üstünlüklə qazandırdı. Hələ Vətən müharibəsinə qədər baş verən hadisələrin, 2016-cı ilin Aprel və 2020-ci ilin Tovuz döyüşlərinin cəmiyyətimizdə doğurduğu reaksiya göstərirdi ki, Azərbaycan xalqı işğalla heç vaxt barışmayacaq və istənilən an torpaqlarının azadlığı uğrunda döyüşə hazırdır.
Ermənistanın növbəti hərbi təxribatlarından sonra başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi ilk gündən bunu təsdiq etdi. Qeyd etmək lazımdır ki, hələ 2020-ci ilin sentyabr ayına qədər Ermənistan tərəfindən törədilən siyasi və hərbi təxribatlar artıq danışıqlar prosesinin nəticəsiz olduğunu göstərmiş və
cəbhə xəttində hərbi toqquşmaların yenidən alovlanmasını qaçılmaz etmişdi. Nikol Paşiynanın 2019-cu ildə “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” deməsi, 2020-ci ilin iyulunda baş verən Tovuz döyüşləri, Ermənistanın ərazilərimizə təxribat-diversiya qrupu göndərməyə cəhd etməsi, cəbhə xəttinə hərbi qüvvələr toplaması, könüllü hərbi birliklər yaratması, Azərbaycana qarşı 7 şərtin irəli sürməsi İrəvanın hərbi aqressiyasından və yeni işğalçılıq planlarından xəbər verir, hərbi əməliyyatların başlanmasını qaçılmaz edirdi.
Prezident İlham Əliyev həmin dövrdə dəfələrlə beynəlxalq ictimaiyyəti Ermənistanın yeni işğalçılıq planları barədə məlumatlandırmışdı. Eyni zamanda dövlətimizin başçısı “Əgər onlar bizə hücum etsələr, peşman olacaqlar”, deyərək Ermənistan rəhbərliyini də xəbərdar etmişdi. 2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistanın hərbi təxribatından sonra başlanan Vətən müharibəsinin ilk günündən Azərbaycan Ordusu Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, işğalçını sözün bütün mənalarında peşman etdi.
44 günlük Vətən müharibəsinin xronikasını bir neçə aspektdən dəyərləndirə bilərik. Birincisi, bu savaş Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yüksək döyüş hazırlığının, hərbçilərimizin peşəkarlığının praktik müstəvidə təsdiqi oldu. İlk gündən düşmənin keçilməz hesab etdiyi dayaq nöqtələrinin və müdafiə qurğularının ələ keçirilməsi, “Ohanyan səddi”nin yarılması Azərbaycan Ordusunun ən ektsremal şəraitdə döyüş aparmaq imkanlarını ortaya qoydu. Eyni
zamanda, Azərbaycan Ordusunun yüksək peşəkarlıqla hazırlanmış əməliyyatları müasir hərbi çağırışlara əsaslandı və düşmən bunun qarşısında duruş gətirə bilmədi. Bir sözlə, Azərbaycan XXI əsrin savaşını apardı və bütün bunlar Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən hərbi islahatların effektivliyini nümayiş etdirdi.
Vətən müharibəsi yalnız cəbhədə qoşunların döyüşməsi ilə yekunlaşmadı. Bu savaş həm də siyasi-diplomatik cəbhəbə aparıldı. Bildiyimiz kimi, müharibənin ilk günlərindən respublikamıza Qərb ölkələrindən siyasi-diplomatik təzyiqlər edildi. Yaxşı xatirimizdədir ki, Azərbaycana təzyiq üçün dəridən qabıqdan çıxan Fransa rəhbərliyi 2020-ci ilin oktyabr ayında BMT səviyyəsində respublikamıza qarşı sənədin qəbuluna cəhd etdi. Lakin Prezident İlham Əliyevin müdrik və uzaqgörən siyasi diplomatiyası həmin cəhdin qarşısını aldı. Məhz Prezident İlham Əliyevin sayəsində o dövrdə erməni təəssübünü çəkən Qərb siyasi mərkəzlərinin Azərbaycana qarşı diplomatik koalisiya yaratmalarının qarşısı alındı. Eyni zamanda Prezident İlham Əliyev informasiya savaşında Ermənistana və dünya erməniliyinə qalib gəldi. Tanınmış xarici kütləvi-informasiya vasitələrinə verdiyi müsahibələrdə dövlətimizin başçısı tutarlı arqumentlərlə respublikamıza qarşı söylənən ittihamların saxta və qondarma olduğunu bildirdi, erməni yalanlarını ifşa etdi, əsil həqiqətləri beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırdı.
Vətən müharibəsi eyni zamanda Azərbaycan xalqının milli və siyasi həmrəyliyini, hər zaman öz rəhbəri ətrafında sıx birləşdiyinin dünyaya nümayiş etdirdi. Bu savaş xalqımızın öz torpaqları uğrunda mübarizə aparmaq əzminin rəmzi kimi tarixə düşdü. Prezident İlham Əliyevin qətiyyətinin, Azərbaycanın hərbi gücünün, xalqımızın həmrəyliyinin təntənəsinə çevrilən Vətən müharibəsi torpaqlarımızın işğaldan azad olunması
ilə nəticələndi. Prezident İlham Əliyevin Ali Baş Komandanlığı ilə müzəffər Azərbaycan Ordusu tariximizin şərəfli səhifəsini yazdı.
Zəfərdən sonra ötən 5 il də tariximizə möhtəşəm uğurlar dövrü kimi daxil olub. Bu dövrün ən böyük hadisəsi 2023-cü ildə keçirilən antiterror tədbirləri ilə ərazilərimizdə erməni separatizminə son qoyulmasıdır. Bununla bütün ərazilərimiz üzərində Azərbaycanın milli suverenliyi bərqərar edildi.
Ötən 5 ilin əsas hadisələrindən biri də Rusiya sülhməramlılarının vaxtından əvvəl Azərbaycan ərazilərini tərk etməsidir. Bu, Vətən müharibəsindəki qələbəmizə kölgə salmaq istəyən sapı özümüzdən olan qaragüruhçulara verilən ən layiqli cavab oldu. Noyabrın 3-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının 80 illik yubileyinə həsr olunmuş yığıncaqda söylədiyi nitqində cənab Prezident İlham Əliyev bu məsələlərə diqqət çəkərək demişdir: “Əsas vəzifə - torpaqlarımızın azad edilməsi, ərazi bütövlüyümüzün bərpası, suverenliyimizin bərpası layiqincə təmin edilmişdir. Bu gün Azərbaycan bütün suveren torpaqlara sahibdir. Bizim ərazimizdə işğalçı qüvvələr yoxdur. Bizim ərazimizdə xarici hərbi birləşmələr yoxdur”. Vətən müharibəsindəki Zəfərlə Azərbaycan regionda yeni reallıqlar yaradıb. Bütün dünya bu reallıqları qəbul edir, xalqımızın zəfərinə ehtiramla yanaşır. Bu ilin avqustunda Vaşinqtonda Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişi layihəsinin mətninin paraflanması da ölkəmizin yaratdığı reallıqların beynəlxalq səviyyədə qəbul edilməsinin göstəricisidir. Sülh sazişi layihəsinin mətninin paraflanması həm də ondan xəbər verir ki, Prezident İlham Əliyev
yeni reallıqlar fonunda regionda sülhü bərqərar edir.
Beləliklə, 5 ilin zirvəsindən baxanda Azərbaycanın Vətən müharibəsindəki Zəfərinin nə qədər möhtəşəm və əzəmətli olduğu aydın görünür.
Samid İbrahimov,
Sabirabad rayon Su Meliorasiya Sistemlərinin İstismarı İdarəsinin rəis müavini
