Pakistanın Baş naziri Şahbaz Şərifin Türkiyədən sonra İrana səfəri regional siyasətdə yeni dinamikanın işarəsi kimi diqqət çəkir. Cənub qonşumuza yönələn bu rəsmi ziyarət maraq doğurur. Masada hansı geosiyasi konfiqurasiyanın formalaşdığı və Azərbaycanın bu strateji planda necə yer alacağı sualları gündəmə gəlir.
Bu səfər hansı diplomatik məqsədlərə xidmət edir və Azərbaycan üçün perspektivləri nələrdir?
Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Anar İsayev bildirib ki, Şahbaz Şərifin son günlərdəki diplomatik fəallığı regional güc balanslarının dəyişdiyi bir dönəmdə Pakistanın daha aktiv mövqeyə keçdiyini göstərir:
“Bu səfərlərin vaxtı və istiqaməti regional təhlükəsizlik, enerji əməkdaşlığı və geosiyasi düzənin formalaşmasında maraqlı konfiqurasiyanın yarandığını açıq şəkildə göstərir. Türkiyə-Pakistan münasibətləri müdafiə sənayesi, ticarət və enerji sahələrində əməkdaşlıq, hər iki ölkənin İslam dünyasında liderlik ambisiyaları, Hindistan-Yaxın Şərq siyasətində mövqeləri diqqət çəkir. Hindistan-Pakistan gərginliyində Türkiyənin Pakistana dəstəyi regional siyasətdə birgə addımların göstəricisidir. Pakistan-İran münasibətləri kontekstində isə əsas prioritetlər təhlükəsizlik, sərhəd məsələləri və enerji sahəsində əməkdaşlıqdır.
İran Pakistan üçün həm enerji mənbəyi, həm də Hindistana qarşı strateji balans nöqtəsidir. Bu, Türkiyə-İran münasibətlərində də özünü göstərir.
Azərbaycan isə açar nöqtələrdən biridir. Zəngəzur dəhlizi və nəqliyyat yolları məsələsində Türkiyə və Pakistanın dəstəyi mövcuddur, İran isə öz maraqlarını qorumağa çalışır”.
Anar İsayev əlavə edib ki, İran Zəngəzur dəhlizi məsələsinə münasibətində müəyyən korrektələr etdiyi görüntüsü verir:
“İran Prezidenti Məsud Pezeşkianın Azərbaycana son səfəri zamanı səsləndirdiyi fikirlər buna əsas verir. O qeyd etmişdi ki, Ermənistan Zəngəzur dəhlizinin açılmasına razılıq verərsə, rəsmi Tehran buna mane olmayacaq. Lakin bir müddət sonra İran rəsmiləri mövqelərində dəyişikliklər nümayiş etdirdilər və hələlik sabit qərar qəbul olunmayıb.
Pakistan Azərbaycana dost və qardaş ölkə kimi yanaşır, Ermənistanı isə dövlət kimi tanımır. Enerji və logistika əməkdaşlığı üçün rəsmi Bakı körpü rolunu oynaya bilər. Beləliklə, regional səhnədə yeni Pakistan-Türkiyə-İran üçbucağı yaranır ki, bu da Cənubi Qafqaz, xüsusilə Azərbaycanın diplomatik manevr imkanlarını artırır. Rəsmi Bakının geosiyasi tənzimləmələrdə fəal iştirak şansı böyükdür. Münasibətlərin qurulmasında İran xüsusi rol oynayacaq və buna görə də Azərbaycan-İran əlaqələri diqqətlə tənzimlənməlidir”.
