Tariximizin ən önəmli günlərindən biri olan 28 May bu il Azərbaycanda daha möhtəşəm və yaddaqalan hadisə kimi qeyd edildi. Müstəqillik Günündə Laçında keçirilən Azərbaycan- Türkiyə-Pakistan Zirvə görüşü təkcə diplomatik baxımdan deyil, həm də rəmzi mənada mühüm əhəmiyyət daşıyırdı.
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılan Laçının bu cür yüksəksəviyyəli tədbirlərə ev sahibliyi etməsi bölgədə təhlükəsizliyin və sabitliyin təmin olunduğunu göstərir. Digər tərəfdən isə Azərbaycan bu görüşlə beynəlxalq ictimaiyyətə mesaj verdi: müharibədən sonra yaranmış reallıqlar dəyişməzdir və işğaldan azad olunmuş ərazilər artıq sabitliyin, inkişafın və beynəlxalq əməkdaşlığın mərkəzinə çevrilib.
Azərbaycan üçün bu, beynəlxalq legitimliyin və regional liderliyinin gücləndirilməsi deməkdir. Türkiyə və Pakistan üçün isə bu platforma Cənubi Qafqazda yeni əməkdaşlıq imkanlarının açılması və öz strateji mövqelərinin möhkəmləndirilməsi anlamına gəlir.
Dünya dövlətləri və onların liderləri Azərbaycanı, Türkiyəni və Pakistanı vahid milli siyasi mövqedə görürlər. Azərbaycan tarixinə şanlı möhür vuran zəfər savaşımızın paradında Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iştirakı, Türkiyəni kədərə bürüyən zəlzələnin nəticələrinin aradan qaldırılmasında dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin ölkənin bütün resursları ilə qardaş ölkənin yanında olmasını bəyan etməsi, eynilə Pakistanla Hindistan arasında hərbi toqquşma zamanı ölkəmizin rəsmi İslamabada siyasi, diplomatik dəstəyi münasibətlərin yüksək səviyyəsinin bariz təzahürü idi. Azərbaycan özü milli və regional səviyyələrdə, Türkiyə ilə birlikdə regional və qismən qlobal müstəvidə siyasi, iqtisadi, təhlükəsizlik və digər sahələrdə mövqeyini ortaya qoyur, müəyyən nəticələr əldə edir. Amma artıq Azərbaycan-Türkiyə- Pakistan birliyi regional səviyyədə nəticəyönümlülüyü qətiləşdirəcək, qlobal səviyyədə potensialı artıracaq.
Laçın Zirvə görüşünü mahiyyət etibarilə 2021-ci ilin iyunundakı Şuşa görüşü ilə müqayisə etmək olar. Şuşa Bəyannaməsinin imzalandığı həmin görüş regionda revanşizmə yol verilməyəcəyinin, Azərbaycanın bütün əraziləri üzərində suverenliyini tam bərpa edəcəyinin, Azərbaycan ərazisindən bütün yad silahlı qüvvələrin çıxarılacağının təminatı olmuşdu. Bu mənada, Laçın Zirvə görüşü və üçtərəfli münasibətlərin yeni səviyyəsi regionda
Azərbaycanın haqlı olaraq irəli sürdüyü digər məsələlərin də həllini tapacağının təminatıdır.
Laçında baş tutan bu tarixi üçtərəfli görüş Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan arasında olan dərin qardaşlıq əlaqələrinin daha da möhkəmləndirilməsi istiqamətində yeni bir səhifə açdı. Bu birlik regional sabitliyin, davamlı inkişafın və qarşılıqlı etimadın rəmzidir. Bu
əməkdaşlıq yalnız regional deyil, qlobal geosiyasətdə də müsəlman ölkələrinin mövqeyinin güclənməsinə şərait yaradır. Dövlətimizin başçısının qeyd etdiyi kimi, biz yaxşı günlərdə də, ağır günlərdə də hər zaman bir-birimizin yanındayıq, həmrəylik, dəstək göstəririk: “Bu gün ikinci üçtərəfli Zirvə görüşündə bir daha bizim strateji əməkdaşlığımız təsdiqləndi. İşğaldan azad edilmiş Laçında, Şərqi Zəngəzurda iki qardaş ölkənin liderlərinin iştirakı ilə keçirilən bugünkü mərasim Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan birliyinin, qardaşlığının növbəti təzahürüdür”.
Üç dövlətin ortaq addımları beynəlxalq arenada daha səmərəli mövqenin təmin olunmasına, regional problemlərin birgə həllinə və sülhün qorunmasına xidmət edir. Enerji layihələri, nəqliyyat dəhlizləri və hərbi-texniki əməkdaşlıq bu məqsədlərin real ifadəsidir. Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri bu görüşlə həm də dünyaya mesaj verdilər: biz yalnız dost deyilik, biz strateji ortaq, mədəni qardaş və siyasi müttəfiqik. Bu birliyin gücü təkcə region üçün deyil, daha geniş coğrafiyada sülhə, inkişafa və ədalətə xidmət göstərəcək.
Əfsər Əzizov,
Sabirabad RİHB aparatının Sosial-iqtisadi inkişafın təhlili və proqnozlaşdırılması
şöbəsinin baş məsləhətçisi
