Azərbaycan Hava Yollarına (AZAL) məxsus sərnişin təyyarəsinin Qazaxıstanın Aktau şəhərində qəzaya uğramasının yeni təfərrüatları məlum olub.
Bu barədə VÇQ-OQPU Teleqram kanalı məlumat yayıb.
Kanal bildirir ki, əvvəlcə elektron döyüş texnikası ilə AZAL-a məxsus təyyarə "kor" edilib (və ya rabitə sistemi sıradan çıxarılıb - red.), ardınca Çeçenistan səmasında hava hücumundan müdafiə vasitəsilə vurulub:
“Məlum olub ki, faciə zamanı təyyarəni idarə edən dispetçer Ramzan Kadırovun sevimli klubu “Terek”in (indiki “Axmat”) keçmiş futbolçusu Əli İdrisovdur. O, dünən axşam dindirilib. İdrisov əmin edir ki, o, təyyarə yerə enən zaman hava hücumundan müdafiə sisteminin işindən xəbəri olmayıb və “Xalça” planı (“Kovyor”) barədə fövqəladə vəziyyətdən beş dəqiqə sonra məlumat alıb”.
Məlumatda deyilir ki, dünən axşam saatlarında müstəntiqlər Qroznıda Hava Hərəkətinin İdarə Edilməsi üzrə Dövlət Korporasiyasının yerli bölməsinin əməkdaşlarını dindiriblər:
“Qroznı səmasında baş vermiş hava insidentinə dair ifadəni (hələ şahid statusundadır) Bakı-Qroznı reysini yerinə yetirən təyyarənin uğursuz enişini koordinasiya edən dispetçer Əli İdrisov verib”.
Çeka-NQPU bildirir ki, İdrisov PUA hücumu və hava hücumundan müdafiə sisteminin fəaliyyəti barədə heç bir təsəvvürünün olmadığını iddia edir. İddiaya görə, o, hadisə baş verənədək olayı “quş sürüsü ilə toqquşma” kimi qiymətləndirib.
Kanalın əldə etdiyi məlumata görə, dünən axşam saatlarında AZAL-a məxsus təyyarənin qəzaya uğraması ilə bağlı aparılan araşdırmalar çərçivəsində dispetçer Əli İdrisovdan başqa, Qroznı aerodromunun uçuş direktoru Camlayl Bakanayev də dindirilib:
“Bakanayev əmin edir ki, bütün sistemlər işlək vəziyyətdə olub və xidməti vəzifələri çərçivəsində onun tərəfindən yoxlanılıb. Uçuş direktoru kimi o, həmin vaxt Bakı-Qroznı reysinin enməsi üçün heç bir maneə görməyib.
Hava limanına yaxınlaşarkən təyyarə GPS sensorlarından, rabitədən gələn siqnalı itirib və pilotlar hava gəmisini demək olar ki, kor-koranə idarə etməli olublar”.
“Xalça” planının tətbiqi barədə qərar artıq gec olanda alınıb. Bunu Bakanayev də təsdiqləyib.
Qeyd edək ki, təyyarənin pilotları Qroznı hava limanından eniş icazəsi istəsə də, buna müsbət cavab verilməyib. Sərnişin təyyarəsi bundan sonra Mahaçqala və Mineralnıye Vodı hava limanlarına enmək istəsə də, buna da müsbət cavab tapmayıb. Ardınca təyyarə Qazaxıstanın Aktau şəhərinə yönəldilib və faciəvi olay burada baş verib.
Bəs "Xalça" (“Kovyor”) planı nə deməkdir?
“Rusiya Federasiyasının hava məkanından istifadə üzrə federal qaydaların təsdiq edilməsi haqqında” hökumət fərmanı havada fövqəladə və müstəsna hallarda “Kovyor” planının (siqnalının) tətbiqini nəzərdə tutur. Bu, havadakı təyyarələrin belə bir rejimin əhatə dairəsindən dərhal enməsi və ya çıxması tələbi deməkdir.
Rusiya qanunvericiliyinə görə, "Xalça" planı 3 halda tətbiq edilir:
Rusiyanın dövlət sərhədini hava yolu ilə qanunsuz keçmə; hücum edən təyyarəyə qarşı silah və ya hərbi texnikanın (məsələn, hərbi təyyarələrin) istifadəsi; səmada naməlum uçan obyektin və digər maddi obyektlərin (məsələn, PUA-lar) görünüşü.
"Xalça" planının tələblərini pozan təyyarələr vurula bilər.
