Son zamanlar Azərbaycanın qonşu Rusiya və İranla münasibətlərində soyuqluq müşahidə olunur. Həm Tehranın, həm də Moskvanın sərgilədiyi neqativ mövqe Bakı ilə əlaqələrdə gərginliyin yaranmasına səbəb olub.
Dekabrın 25-də AZAL-a məxsus təyyarənin Rusiyanın hava hücumundan müdafiə raketi ilə vurulmasından sonra hadisənin gizlədilməsi cəhdi, həmçinin Bakının tələbləri qarşısında Kremlin susqunluğu ictimaiyyətdə narazılıq doğurub.
Bir neçə gün öncə Ərdəbilin cümə imamının mərasimdə Azərbaycan və Türkiyəni hədəfə alması, təhqiramiz ifadələr səsləndirməsi də xoş qarşılanmadı. Tehranın bu məsələyə münasibət bildirməməsi və siyasi müstəvidə narazılığın ifadə edilməsinə rəğmən heç bir tədbir görməməsi diqqət çəkdi.
İran və Rusiya ilə mövcud problemlər necə həll ediləcək? Rəsmi Bakı bundan sonra hansı addımları atmalıdır?
Globalinffo.az-a danışan politoloq Elxan Şahinoğlu deyib ki, Azərbaycanın heç bir qonşusu, o cümlədən İran və Rusiya ilə problemi yoxdur:
“Əksinə, rəsmi Bakı regionda sülhün, əməkdaşlığın tərəfdarıdır. Azərbaycan xarici siyasətdə belə hər zaman İran, Rusiya faktorunu nəzərə alıb. Lakin təəssüf ki, bu iki ölkə tez-tez təxribatlara əl atırlar.
Məsələn, 25 dekabrda Bakı-Qroznı reysini həyata keçirən Azərbaycan Hava Yollarına (AZAL) məxsus sərnişin təyyarəsinin Aktauda qəzaya uğraması Moskva ilə gərginliyə səbəb oldu. Çünki təyyarəmiz Rusiya hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vurulmuşdu. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Kremlin icra etməli olduğu tələbləri açıq şəkildə səsləndirsə də, qarşı tərəf sadəcə üzrxahlıq etdi. Yəni digər tələblər hələ də yerinə yetirilməyib. Bu isə gərginliyin səngiməsinə mane olur”.
Politoloq bildirib ki, mövcud gərginlik əsasən Moskva və Tehrandan qaynaqlanır:
“İranın Ərdəbil əyalətindəki nümayəndəsi və Ərdəbilin cümə imamı Həsən Amulinin Azərbaycan və Prezident İlham Əliyev haqda dedikləri də öz növbəsində Tehranla münasibətləri gərginləşdirdi. Azərbaycanın Rusiya və İranla problemi yoxdur, bu gün hər iki ölkə ilə dialoq davam edir. Dövlətlərarası layihələr də icra edilir. Amma bütün bunlara baxmayaraq İran və Rusiyadakı mərkəzlər anti-Azərbaycan mövqeyində israr edərsə, Bakı da cavab kimi Türkiyə ilə münasibətləri daha da inkişaf etdirə bilər.
Ankara ilə Bakı rəsmi səviyyədə müttəfiqdir. Aydın məsələdir ki, Moskva və Tehranı da məhz bu addım narahat edir. İstənilən halda bizim niyyətimiz İran və Rusiyanı özümüzə düşmən etmək yox, əməkdaşlığı davamlı etdirməkdir”.
