Martın 31-də Paris məhkəməsi Fransanın "Milli Birlik" partiyasının parlament fraksiyasının lideri Marin Le Peni dörd il həbs cəzasına məhkum edob. Son seçkilərdə Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun əsas rəqibi olan Le Pen iki il şərti həbsdə olacaq və elektron qolbağ taxacaq.
O, beş il müddətinə seçkili vəzifələrə namizəd ola bilməyəcək. Bununla da xanım liderin növbəti prezident seçkilərində namizəd olmaq imkanlarının qarşısı alınıb.
Modern.az bildirir ki, bu qərar Avropada siyasətçilərinə qarşı nə ilk, nə də son məhməkə işidir.
Silvio Berluskoni: cinayət ittihamları və siyasətə dönüş
2012-ci ilin oktyabrında Milan məhkəməsi İtaliyanın keçmiş baş naziri Silvio Berluskonini dörd il həbs cəzasına məhkum edib. O, televiziya filmlərinin hüquqlarının alqı-satqısında maliyyə maxinasiyaları və vergidən yayınmaq üçün "kölgə fondları" yaratmaqda ittiham olunurdu. 2013-cü ildə Berluskoniyə yetkinlik yaşına çatmayan fahişələrlə əlaqədə olmaq ittihamı ilə daha yeddi il həbs və dövlət vəzifələrindən ömürlük məhrumetmə cəzası verildi. Lakin bir il sonra bu hökm ləğv edildi və onun cəzası ictimai işlərlə əvəz olundu – o, Milanda Alzheimer xəstələri ilə işləməyə başladı. 2018-ci ildə isə Berluskoninin siyasi fəaliyyətinə qoyulan məhdudiyyətlər tamamilə aradan qaldırıldı. Sabiq İtaliya lideri 2023-cü ildə dünyasını dəyişib.
Puçdemon: separatizmdən sürgünə
2017-ci ilin oktyabrında Kataloniya lideri Karles Puçdemonun təşəbbüsü ilə regionun İspaniyadan müstəqilliyi elan edilib. Noyabr ayında İspaniya Baş Prokurorluğu onu referendumu təşkil etməkdə və üsyana təhrikdə ittiham edib. Puçdemon Belçikaya qaçdı. 2019-cu ilin oktyabrında Madrid məhkəməsi referendumun təşkilatçılarını 9-13 il arası həbs cəzasına məhkum etdi. Puçdemon Belçikada prokurorluğa təslim oldu, lakin 2020-ci ildə Avropa Parlamentinə seçilməsi ona toxunulmazlıq qazandırdı. 2021-ci ilin sentyabrında o, İtaliyada həbs olunsa da, bir gün sonra məhkəmə qərarı ilə azadlığa buraxıldı. 2024-cü ilin avqustunda Puçdemon Barselonada tərəfdarları qarşısında çıxış etdikdən sonra yenidən Belçikaya qaçdı və hələ də orada yaşayır.
Sarkozi: siyasi oyunların qurbanı?
Fransanın keçmiş prezidenti Nikolya Sarkozi də məhkəmə çəkişmələrindən kənarda qalmayıb. 2021-ci ilin martında Paris məhkəməsi ona bir il həbs və iki il şərti cəza verib. Sarkozi qanunsuz olaraq məxfi telefon dinləmə məlumatlarını əldə etməyə çalışmaqda təqsirli bilinirdi. 2021-ci ilin sentyabrında o, prezidentlik kampaniyasında qanunsuz maliyyə axını (Bygmalion işi) ilə bağlı daha bir il həbs cəzası aldı. 2024-cü ildə apellyasiya məhkəməsi bu cəzanı altı aya qədər azaltdı. 2025-ci ilin yanvarında isə Sarkozi ilə Liviya lideri Müəmmar Qəddafi arasında 2005-ci ildə imzalanmış korrupsiya razılaşması ilə bağlı yeni məhkəmə prosesi başladı. O dövrdə iddia olunur ki, Qəddafi Sarkozinin seçki qərargahına 50 milyon avro vəsait ötürmüşdü.
Milorad Dodik: Konstitusiya ilə mübarizə
Serb Respublikasının prezidenti Milorad Dodik 2023-cü ilin iyulunda yeni bir qanun qəbul etdi – bu qanuna əsasən, Bosniya və Herseqovinada Dayton Sülh Müqaviləsinə nəzarət edən ali nümayəndə Kristian Şmidtin qərarları rəsmi sənədlərdə dərc edilməyəcəkdi. Şmidt dərhal Dodikin qərarını ləğv etdi və konstitusiya pozuntusu ilə bağlı cəza tədbirləri tətbiq etdi. Dodik isə Şmidtin ləğv etdiyi qanunu yenidən qüvvəyə mindirdi. 2025-ci ilin fevralında Bosniya Konstitusiya Məhkəməsi onu dövlət çevrilişinə cəhddə təqsirli bilərək beş il həbs və on il müddətinə siyasi fəaliyyət qadağası ilə cəzalandırdı. Mart ayında isə "Interpol" onu beynəlxalq axtarışa verdi.
Göründüyü kimi, Avropada siyasətçilər hüquqi sistemin hədəfindədir. Bəzi hallarda məhkəmə qərarları illər sonra ləğv olunur, siyasətçilər yenidən güc mərkəzlərinə qayıdır. Bu, Avropada hüquq sisteminin obyektivliyinə dair ciddi suallar yaradır.
Modern Təhlil və Araşdırma Qrupu
